جوش یا آکنه بیماری التهابی مزمن غدد پیلوسباسه است. آکنه یا جوش صورت معمولا حوالی سن بلوغ شروع می شود و به مدت شش تا دوازده سال طول می کشد. گرچه در حدود ۲۵ درصد این افراد ممکن است تا ۴۴ سالگی جوش زدن ادامه پیدا کند. خیلی از افراد تجربه جوش زدن را در طول زندگی خود دارند اما جای جوش برای همه افراد باقی نمی ماند. این که جای جوش در چه افرادی به جا می ماند عوامل مختلفی در آن دخیل است که در ادامه بیان می شوند.

علت باقی ماندن جای جوش چیست؟

فاکتورها و عوامل متعدد داخلی و خارجی بر روی واحدهای پیلوسباسه که باعث بروز آکنه یا جوش می شون، موثرند.

واحد پیلوسباسه از غده سباسه و فولیکول مو تشکیل شده است. ترشح غدد سباسه از طریق هالوکرین هست. میزان ترشح سبوم (چربی) از شش ماهگی تا سن بلوغ ثابت است و بعد از بلوغ ترشح آن افزایش می یابد.

حداکثر میزان ترشح سبوم در بیست سالگی هست و سپس با افزایش سن در هر دهه حدود بیست درصد ترشح سبوم کم می شود. مهمترین عامل کنترل کننده ترشح سبوم آندروژن ها هستند.

عامل ژنتیک ثابت شده است. معمولا تعداد و اندازه غدد سباسه در هر فرد به طور ارثی تعیین می شود و در بیماران مبتلا به آکنه ندولوکستیک سابقه فامیلی بسیار واضح هست.

به نظر می رسد ارث در شدت آکنه، زمان بروز آکنه و ایجاد اسکار نهایی آن دخیل است.

سیستم ایمنی با واکنش التهابی تاخیری باعث بروز و بوجود آمدن جای جوش می شود.

به زبان ساده تر، بدن به جای این که یک تیر به جوش بزند یک نارنجک پرتاپ می کند و منطقه اطراف جوش را هم صدمه می زند و جای جوش فرورفته بوجود می آید. (در مورد جوش های به شکل کیست و ندول اتفاق می افتد که التهاب شدید ایجاد می کنند)

عوارض باقی ماندن جای جوش چیست؟

عوارض به سه شکل هست:

باقی ماندن جای حوش به صورت فرورفته

باقی ماندن جای جوش به شکل برآمده یا کلوئید

اثرات روحی روانی

کرم درمان جای جوش چیست؟

کرم ها و درمان های دارویی معمولا جایگاهی در درمان جای جوش یا آکنه اسکار ندارند تنها در مواردی که جای جوش به شکل قرمزی و لک باشد کرمها موثر هستند.

کرمهای موضعی موثر در این موارد شامل:

۱- رتینوئیدهای موضعی:

که مشتقات ویتامین آ (A) هستند. خاصیت کومدولیتیک قوی دارند و همین طور اثرات ضدالتهابی نیز در درمان آکنه و جوش دارند و مانند آداپالن، ترتینوئین، تازاروتن و ایزوترتینوئین هستند.

۲- بنزوئیل پراکسید (پنژل):

باکتروسید قوی هست و اثر کومدولیتیک خفیفی نیز دارد که به صورت ژل، کرم، لوسیون و صابون با غلظت های ۲.۵ درصد تا ۱۰ درصد در دسترس هستند. قرمزی و خشکی پوست به دنبال استفاده از آن محتمل است که البته وابسته به دوز میباشد.

۳- سالیسیلیک اسید

۴-آزالائیک اسید (آزالادرم):

بر روی هایپرپیگمنتاسیون ناشی از التهاب PIH موثر است.

در حاملگی هم می شود استفاده کرد.

اثرات آن بعد از شش هفته مصرف اشکار می شود.

درمان خانگی فرورفتگی جای جوش چیست؟

تقریبا درمان های خانگی فرورفتگی جای جوش بی فایده هستند و اثر چندانی ندارند. استفاده از آبلیمو، جوش شیرین، سیب زمینی، عسل، آب خیار، زردچوبه، گلاب، گلیسرین و سفیده تخم مرغ همه این ها هیچ تأثیر آنچنان و ماندگاری در درمان جای جوش فرورفته ندارند.

درمان فرورفتگی جای جوش با طب سنتی امکان پذیر است؟

بر خلاف برخی گفته ها، پوره ترب، سفیداب و ماسک گل سرشوی و … جایگاهی در درمان جای جوش فرورفته یا اسکارآکنه ندارند.

از بین بردن فرورفتگی جای جوش به چه صورت است؟

در صورتیکه جوش فعال نداشته باشید درمان های موثر برای از بین بردن فرورفتگی جای جوش به شرح زیر هستند:

لیزر جای جوش یا لیزر فرکشنال، تس سی ای (TCA) یا کراس، پانچ اسکار آکنه، میکرونیدلینگ جای جوش، سابسیژن فیلر

این که کدام روش یا روش های درمان جای جوش فرورفته شما برای شما مناسب هست، بستگی به شکل و فرم اسکار شما دارد و در جلسه حضوری، پزشک با معاینه برایتان مشخص می کند که کدام روشها برای جای جوش شما موثرتر هستند.

برای فرورفتگی جای جوش چه کنیم؟

اول از همه باید به پزشک مراجعه کنید و از دستکاری و انجام روش های غیر علمی خودداری کنید.

سخن پایانی

به محض جوش زدن بهتر است به پزشک برای درمان مراجعه کنید تا ایجاد عوارض آن یعنی جای جوش جلوگیری کنید. درمان جای جوش فرورفته سخت، زمان بر و هزینه بر هست.